Ковальчук І. М., Гжегоцький М. Р., Ривіс Й. Ф., Ковальчук С. М.

МОДИФІКАЦІЯ ЖИРНОКИСЛОТНОГО СКЛАДУ ФОСФОЛІПІДІВ ТКАНИН ПЕЧІНКИ, МІОКАРДА ТА ПЛАЗМИ КРОВІ ПІД ВПЛИВОМ ІОНІЗУЮЧОГО ВИПРОМІНЮВАННЯ ТА ПРИ ПОПЕРЕДНЬОМУ ЗАСТОСУВАННІ ДОНОРА СІРКОВОДНЮ


Про автора:

Ковальчук І. М., Гжегоцький М. Р., Ривіс Й. Ф., Ковальчук С. М.

Рубрика:

КЛІНІЧНА ТА ЕКСПЕРИМЕНТАЛЬНА МЕДИЦИНА

Тип статті:

Наукова стаття

Анотація:

Ефект введення донора гідрогенсульфіду спричиняє модифікацію жирнокислотного складу фосфоліпідів тканин печінки, міокарда та плазми крові щурів, що полягає у зростанні вмісту омега-3 поліненасичених жирних кислот, збільшенні співвідношення омега-3/омега-6, зниженні рівня коротколанцюгових насичених жирних кислот. Під впливом іонізуючого випромінювання зростає ступінь насиченості жирних кислот, істотно зменшується співвідношення омега-3/омега-6, що зумовлює порушення мікров’язкості, плинності та рухомості ліпідної фази, наслідком яких є зміни мембранозалежних функціонально-метаболічних процесів. Попереднє до дії радіації введення донора сірководню NaHS зумовлює часткове покращення профілю жирнокислотного складу фосфоліпідів печінки, міокарда, плазми крові.

Ключові слова:

жирні кислоти, фосфоліпіди, іонізуюче випромінювання, донор сірководню, міокард, печінка, плазма крові

Список цитованої літератури:

 

  • Dlyaboha YuZ, Rivis YF. Zhyrnokyslotnyy sklad fosfolipidiv plazmy krovi, pechinky i skeletnykh m’yaziv shchuriv za eksperimental’noyi hiperkholesterynemiyi ta vplyvu ryb’yachoho zhyru. Biolohichni studiyi. 2011;2:73-84. [in Ukrainian].
  • Gopanenko OO, Rivis YF. Zhyrnokyslotnyy sklad fosfolipidiv plazmy krovi i tkanyn za gostrogo argininovogo pankreatytu ta yoho korektsiyi. Eksperimental’na ta klinichna fiziolohiya ta biokhimiya. 2013;2:22-7. [in Ukrainian].
  • Hryshchenko VA, Tomchuk VA. Fosfolipidnyy sklad vnutrishn’oyi membrany mitokhondriy enterjcytiv tonkoyi kyshky ta hepatocytiv za diyi na organism ionizuyuchoyi radiacii ta pry zastosuvanni liposom. Biologiya tvaryn. 2011;13(1-2):86-90. [in Ukrainian].
  • Kalachnyuk L, Melnychuk D, Kalachnyuk H. Molekul’arni mekhanizmy rehul’uvannya syntezu. Metabolizmu y sekreciyi lipoproteyiniv u klitynakh pechinky. Visnyk L’vivskoho universytety. 2004;38:3-20. [in Ukrainian].
  • Siasos G, Tousoulis D, Oikonomou E, Zaromitidou M, Verveniotis A, Plastiras A, et al. Effects of omega-3 fatty acids on endothelial function, arterial wall properties, inflammatory and fibrinolytic status in smokers: a cross over study. International Journal of Cardiology. 2013;2:340-6.
  • Artamonov MV, Zhukov OD, Margitich VM, Klimashevsky VM, Hula NM. Vplyv ekzogennogo N-steroiletanolaminu na zhyrnokyslotnyy sklad individual’nykh fosfolipidiv izol’ovanogo sertsya shchuriv za umov postishemichnoyi reperfuzii. Ukr. biokh. zhurn. 2002;74(2):86-94. [in Ukrainian].
  • Rivis YF. Obmin zhyrnykh kyslot u pechinci koropiv za riznoho rivnya zynku ta midi u kombikormi. Naukovyy visnyk LNUVMBH im. Gzhyts’koho. 2014;3(60):264-73. [in Ukrainian].
  • Nazarov PE, Myagkova GI, Groza NV. Polinenasyshchennyye zhyrnyye kisloty kak universal’nyye endogennyye bioregulatory. Vestnik MITCHT. 2009;4(5):3-19. [in Russian].
  • Shysh AM, Kukoba TV, Kharchenko OV. Modyfikaciya zhyrnokyslotnoho skladu membrane fosfolipidiv klityn omeha-3-polinenasychenykh zhyrnykh kyslot. Dop.NANU. 2004;11:184-8. [in Ukrainian].
  • Schwenk RW, Holloway GP, Joost J, et al. Fatty acid transport across the cell membrane: Regulation by fatty acid transporters. Prostaglandins, Leukotrienes and Essential Fatty Acids (PLEFA). 2010. 82(4-6):1214-22.
  • Osipenko AN, Akulich NV, Klishevich Fn. Zhyrnyye kysloty krovi i ich vzaimosvyazi pri ateroskleroze. Tavricheskiy medico-biologicheskiy vestnik. 2012;15(3):197-9. [in Russian].
  • Hula NM, Marhitych VM. Zhyrni kysloty ta yikh pokhidni pry patolohichnykh stanakh. Kyyiv; 2009. 336 s. [in Ukrainian].
  • Feng RT, Weng KL. Molecular mechanisms of low dose ionizing radiation in order to control bionegative effects to the organism and related human diseases. International journal of radiation biology. 2015;91:13-27.
  • Ifigeneia VM, Danae AL, Frey B, Candéias SM, Gaipl US, Lumniczky K, еt al. Key mechanisms involved in ionizing radiation-induced systemic effects. A current review. Toxicology Research. 2016;5(1):12-33.
  • Khyzhnyak SV, Hryshchenko VA, Stepanova LI. Aktyvnist’ fermentiv antyoksydantnoho zakhystu za diyi ionizuyuchoho vyprominenna ta fosfolipidvmisnoho preparatu. Fizyka zhyvoho. 2008;16(2):65-9. [in Ukrainian].
  • Wallace JL, Muscara MN. Hydrogen sulfide: an endogenous mediator of resolution of inflammation and injury. Antioxid. Redox Signal. 2012;17:58-67.
  • Kimura H. Hydrogen polysulfide signaling along with hydrogen sulfide (H2S) and nitric oxide (NO). J Neural Transm. 2016;123(11):1235-45.
  • Magierovski M, Magierowska K, Hubalewska-Mazgaj M, Adamski J, Bakalarz D, Sliwowski Z, et al. Interaction between endogenous carbon monoxide and hydrogen sulfide in the mechanism of gastroprotection against acute aspirin-induced gastric damage. Pharmacol. Res. 2016;114:235-50.
  • Shao M, Zhuo C, Jiang R, Chen G, Shan J, Ping J, еt al. Protective effect of hydrogen sulphide against myocardial hypertrophy in mice. Oncotarget. 2017 Apr 4;8(14):22344-52.
  • Rivis YF, Fedoruk RS. Kilkisni khromatohrafichni metody vyznachennya okremykh lipidiv i zhyrnykh kyslot u biolohichnomu materiali. L’viv; 2010. 109 s. [in Ukrainian].

 

 

Публікація статті:

«Вістник проблем біології і медицини» Випуск 1 Том 2 (143), 2018 рік , 130-137 сторінки, код УДК 612.123+611.127+611.36):(612.014.48+547.569)] – 019

DOI: