Риков С. О., Венедіктова О. А.

МАРКЕРИ ВИНИКНЕННЯ ОКЛЮЗІЇ ВЕН СІТКІВКИ ПІСЛЯ КАРДІОХІРУРГІЧНИХ ВТРУЧАНЬ З ВИКОРИСТАННЯМ ШТУЧНОГО КРОВООБІГУ


Про автора:

Риков С. О., Венедіктова О. А.

Рубрика:

КЛІНІЧНА ТА ЕКСПЕРИМЕНТАЛЬНА МЕДИЦИНА

Тип статті:

Наукова стаття

Анотація:

У дослідженні, яке включало 137 очей (126 пацієнтів, основна група) з оклюзією вен сітківки (ОВС) після кардіохірургічних операцій з використанням штучного кровообігу (ШК) визначали зв’язок маркерів запалення (IL-6 та IL‑8) та ендотеліальної дисфункції (VE-C) як можливих чинників виникнення ОВС. Група порівняння – 86 очей (43 пацієнта), які протягом всього терміну спостереження (180 днів після операції) не мали ОВС. Контрольну групу склали 10 очей (5 пацієнтів) без ОВС, які були обстежені до операції. В результаті після операцій з ШК підвищувався вміст у крові IL-6 і VE-C у 1,1-1,2 рази (p<0,05) у порівнянні з рівнем до операції. За наявності ОВС вміст цих маркерів був збільшений більш суттєво (у 1,7-2,6 рази; p<0,001). Вміст IL-8 суттєво не відрізнявся від контролю в обох групах. За термінами виникнення оклюзії вміст IL-6 був збільшеним постійно, але без ОВС – тільки на 2 і 7 добу спостереження. Вміст IL-8 був більшим при виникненні ОВС у термін до 30 доби, а вміст VE-C суттєво (у 2,0-2,2 рази; p<0,001) перевищував контроль на пізніх термінах (після 30 доби). Для виникнення ОВС на всіх термінах мав значення IL-6, з 2 до 60 доби – IL-8, а з 30 доби – VE-C. На термінах 30 і 60 діб всі маркери мали значення, що відображає первинний пошкоджуючий вплив запалення і приєднання на цих термінах ендотеліальної дисфункції та обумовлює необхідність різних діагностичних та лікувальних підходів до ведення таких хворих.

Ключові слова:

оклюзія вен сітківки, штучний кровообіг, IL-6, IL-8, VE-кадгерін.

Список цитованої літератури:

  1.  Yuzurihara D, Iijima H. Visual outcome in central retinal and branch retinal artery occlusion. Jpn J Ophthalmol. 2004 Sep-Oct;48(5):490-2.
  2. Park S, Choi N, Seo K, Park K, Woo S. Nationwide incidence of clinically diagnosed central retinal artery occlusion in Korea, 2008 to 2011. Ophthalmology. 2014;121(10):1933-8.
  3. Rogers S, McIntosh RL, Cheung N, Lim L, Wang JJ, Mitchell P. International Eye Disease Consortium. The prevalence of retinal vein occlusion: Pooled data from population studies from the United States, Europe, Asia, and Australia. Ophthalmology. 2010;117:313-9.
  4. Ponto KA, Elbaz H, Peto T, Laubert-Reh D, Binder H, Wild PS, et al. Prevalence and risk factors of retinal vein occlusion: the Gutenberg Health Study. J Thromb Haemost. 2015 Jul;13(7):1254-63. DOI: 10.1111/jth.12982
  5. Ceruti P, Tosi R, Marchini G. Simultaneous bilateral retinal detachment following coronary artery bypass graft: case report. Eur J Ophthalmol. 2007 Sep-Oct;17(5):860-3.
  6. Nenekidis I, Pournaras C, Tsironi E, Tsilimingas N. Vision impairment during cardiac surgery and extracorporeal circulation: current understanding and the need for further investigation. Acta Ophthalmologica. 2012;90(3):168-72.
  7. Nuttall G, Garrity J. Risk factors for ischaemic opticneuropathy after cardiopulmonary bypass: a matched case /control study/. Anesth Analg. 2001;93:1410-6.
  8. Raphael J, Moss HE, Roth S. Perioperative Visual Loss in Cardiac Surgery. J Cardiothorac Vasc Anesth. 2019 May;33(5):1420-9. DOI: 10.1053/j. jvca.2018.11.035
  9. Roth S, Moss HE. Update on Perioperative Ischemic Optic Neuropathy Associated With Non-ophthalmic Surgery. Front Neurol. 2018 Jul 10;9:557. DOI: 10.3389/fneur.2018.00557. eCollection 2018.
  10. Kowalik MM, Lango R, Siondalski P, Chmara M, Brzeziński M, Lewandowski K, et al. Clinical, biochemical and genetic risk factors for 30-day and 5-year mortality in 518 adult patients subjected to cardiopulmonary bypass during cardiac surgery – the INFLACOR study. Acta Biochim Pol. 2018;65(2):241-50. DOI: 10.18388/abp.2017_2361
  11. Paunel-Görgülü A, Wacker M, El Aita M, Hassan S, Schlachtenberger G, Deppe A, et al. cfDNA correlates with endothelial damage after cardiac surgery with prolonged cardiopulmonary bypass and amplifies NETosis in an intracellular TLR9-independent manner. Sci Rep. 2017 Dec 12;7(1):17421. DOI: 10.1038/s41598-017-17561-1
  12. Brettner F, Chappell D, Schwartz L, Lukasz A, Kümpers P, Becker BF, et al. Vascular Endothelial Dysfunction during Cardiac Surgery: On-Pump versus Off-Pump Coronary Surgery. Eur Surg Res. 2017;58(5-6):354-68. DOI: 10.1159/000480431
  13. Zhang J, Jiang Z, Bao C, Mei J, Zhu J. Cardiopulmonary bypass increases pulmonary microvascular permeability through the Src kinase pathway: Involvement of caveolin-1 and vascular endothelial cadherin. Mol Med Rep. 2016 Mar;13(3):2918-24. DOI: 10.3892/mmr.2016.4831
  14. Dejana E, Orsenigo F, Lampugnani MG. The role of adherens junctions and VE-cadherin in the control of vascular permeability. J Cell Sci. 2008;121:2115-22. DOI: 10.1242/jcs.017897
  15. Orsenigo F, Giampietro C, Ferrari A, Corada M, Galaup A, Sigismund S, et al. Phosphorylation of VE-cadherin is modulated by haemodynamic forces and contributes to the regulation of vascular permeability in vivo. Nat Commun. 2012;3:1208. DOI: 10.1038/ncomms2199
  16. Tsakiridis K, Zarogoulidis P, Vretzkakis G, Mikroulis D, Mpakas A, Kesisis G, et al. Effect of lornoxicam in lung inflammatory response syndrome after operations for cardiac surgery with cardiopulmonary bypass. J Thorac Dis. 2014 Mar;6(1):7-20. DOI: 10.3978/j.issn.2072-1439.2013.12.30
  17. Warren OJ, Smith AJ, Alexiou C, Rogers PL, Jawad N, Vincent C, et al. The inflammatory response to cardiopulmonary bypass: part 1--mechanisms of pathogenesis. J Cardiothorac Vasc Anesth. 2009 Apr;23(2):223-31. DOI: 10.1053/j.jvca.2008.08.007
  18. Rykov SO, Venediktova OA. Oklyuziyi sudyn sitkivky pislya kardiokhirurhichnykh vtruchan z vykorystannyam shtuchnoho krovoobihu. Arkhiv oftalmolohiyi Ukrayiny. 2018;2:32-8. [in Ukrainian].
  19. Jongman RM, Zijlstra JG, Kok WF, van Harten AE, Mariani MA, Moser J, et al. Off-pump CABG surgery reduces systemic inflammation compared with on-pump surgery but does not change systemic endothelial responses: a prospective randomized study. Shock. 2014 Aug;42(2):121-8. DOI: 10.1097/SHK.0000000000000190
  20. Rossaint J, Berger C, Van Aken H, Scheld HH, Zahn PK, Rukosujew A, et al. Cardiopulmonary bypass during cardiac surgery modulates systemic inflammation by affecting different steps of the leukocyte recruitment cascade. PLoS One. 2012;7(9):e45738. DOI: 10.1371/journal. pone.0045738
  21. Feng J, Liu Y, Singh AK, Ehsan A, Sellke N, Liang J, et al. Effects of diabetes and cardiopulmonary bypass on expression of adherens junction proteins in human peripheral tissue. Surgery. 2017 Mar;161(3):823-9. DOI: 10.1016/j.surg.2016.08.057
  22. Okutani D, Lodyga M, Han B, Liu M. Src protein tyrosine kinase family and acute inflammatory responses. Am J Physiol Lung Cell Mol Physiol. 2006;291:L129-L141. DOI: 10.1152/ajplung.00261.2005

Публікація статті:

«Вістник проблем біології і медицини» Випуск 1 (155), 2020 рік , 193-199 сторінки, код УДК 616.145.154-065.6+617.7-07-06:[616.126.32:616.132:616.132.2]

DOI: