Шейко Н. И.

ХАРАКТЕРИСТИКА ФУНКЦИОНАЛЬНОГО СОСТОЯНИЯ АВТОНОМНОЙ НЕРВНОЙ СИСТЕМЫ МОЛОДЫХ ЛИЦ ПОСЛЕ КУРСА ДЫХАТЕЛЬНОЙ ГИМНАСТИКИ ЙОГА


Об авторе:

Шейко Н. И.

Рубрика:

КЛИНИЧЕСКАЯ И ЭКСПЕРИМЕНТАЛЬНАЯ МЕДИЦИНА

Тип статьи:

Научная статья.

Аннотация:

Известно, что физиологический и психологический стресс нарушает вегетативное равновесие, а длительный автономный дисбаланс ассоциируется с широким спектром соматических и психических заболеваний. С целью коррекции автономных расстройств перспективным является использование курсов дыхательной гимнастики йога («пранаяма») ежедневно по 15 минут в течение 1 месяца, однако продолжительность эффекта последействия до сих пор не изучалась. Цель: оценить функциональное состояние автономной нервной системы молодых людей через месяц после 30-тидневного курса дыхательной гимнастики йога. Объект и методы: в исследование привлекли 50 практически здоровых юношей-иностранцев в возрасте от 18 до 23 лет. Для оценки функционального состояния автономной нервной системы (АНС) использовали показатели вариабельности сердечного ритма (ВСР), определенные с помощью компьютерного диагностического комплекса «КардиоЛаб» («ХАИ-Медика», Украина) в первый день курса дыхательной гимнастики, на 30-й день и 60-й день, то есть через 30 дней после завершения курса. Результаты: под влиянием тренировок показатели функционального состояния АНС понесли ощутимые изменения, часть из которых сохранялась в течение 1 месяца после окончания тренировок. В частности показатели SD и TP оставались выше фоновых на 7,1±2,4 мс и 411±91 мс2 соответственно, а HF и LF показатели выросли соответственно на 400±68 мс2 и 101±96 мс2 . Также через 1 мес. после завершения курса показатель HF% оставался выше фонового на 7,7±1,1%, а VLF% уменьшился на 6,9±1,3%. Выводы: дыхательная гимнастика «пранаяма» в течение 15 минут ежедневно способствует гармонизации функционального состояния АНС и может использоваться с целью его коррекции. Изменения показателей ВСР сохраняются как минимум в течение месяца после завершения эксперимента.

Ключевые слова:

дыхательная гимнастика, йога, вариабельность сердечного ритма, автономная нервная система.

Список цитируемой литературы:

  1. Kolomyets OI, Bykov EV. Variabelnost rytma sertsa pry adaptatsii k fizicheskim nagruzkam razlichnoy napravlennosti. Uchenyye zapiski universiteta imeni P.F. Leshafta. 2014;12(118):98-103. [in Russian].
  2. Konovalova GM, Sevyukova GA. Fiziologicheskiye aspekty adaptatsii studencheskoy molodozhi. Vesnik Sochinskiy gosudarstvennogo universiteta turizma і kurortnogo dela. 2011;2:144-55. [in Russian].
  3. Caetano J, Delgado AJ. Heart rate and cardiovascular protection. Eur. J. Intern. Med. 2015;26(4):217-22.
  4. Teregulov YU, Teregulova ET, Maksymova MS. Sistemnyye kharakteristiki krovoobrascheniya i tipy gemodinamiki v zdorovykh lits molodogo vozrasta. Prakticheskaya meditsina. 2015;4:139-44. [in Russian].
  5. Sookan T, McKune AJ. Heart rate variability in physically active individuals: reliability and gender characteristics. Cardiovasc. J. Afr. 2012;23(2):67-72.
  6. Chizh NA. Physiological interpretation of heart rate variability spectral analysis data. Fiziologichnyi Zhurnal. 2019;65(2):31-42.
  7. Low A, McCraty R. Heart rate variability: New perspectives on assessment of stress and health risk at the workplace. Heart Mind. 2018;2:16-27.
  8. Nikhil S, Kegan JM, Jeffrey W, Hadley D, Plews D, Froelicher D. Heart Rate Variability: An Old Metric With New Meaning In The Era Of Using MHealth Technologies For Health And Exercise Training Guidance. Arrhythmia & Electrophysiology Review. 2018;7(4):247-55.
  9. Veyn A. Vegetativnyye rasstroystva: klinika, diagnostika, lecheniye. M.: Meditsinskoye informatsionnoye agentstvo; 2003. 752 s. [in Russian].
  10. Gleba LA, Feketa VP, Palamarchuk OS, Meleha KP. Use of portable biofeedback devices for corrections of functional state of autonomic nervous system. 2015;ІІІ(5):3-9.
  11. Feketa VP, Meleha KP, Palamarchuk OS. Dynamika pokaznykiv variabelʹnosti sertsevoho rytmu u zdorovykh osib molodoho viku pid vplyvom diafrahmalʹnoho dykhannya v rezhymi biolohichnoho zvorotnoho zvʺyazku. Science and Education a New Dimension. Natural and Technical Sciences. 2015;III(8),73:14-7. [in Ukrainian].
  12. Kivezhdi KB, Feketa VP, Palamarchuk OS, Savka YM, Gleba LA. Variabelʹnistʹ sertsevoho rytmu u zdorovykh osib za umov diafrahmalʹnoho dykhannya v rezhymi biolohichnoho zvorotnoho zvʺyazku. Fiziolohichnyі zhurnal. 2016;62(4):66-75. [in Ukrainian].
  13. Gopal KP. Yoga and heart rate variability. International Journal of Clinical and Experimental Physiology. 2015;2(1):2-9.
  14. Sheiko NI, Feketa VP. Dynamics of heart rate variability under the influence of course yoga breathing exercises on healthy young people. Wiadomości Lekarskie. 2019;LXXII(4):613-7.
  15. Heart rate variability: standarts of measurement, physiological interpretation and clinical use. Task Force of the European Society of Cardiology and the North American Society of Pacing and Electrophysiology Circulation. 1996;93(5):1043-65.

Публикация статьи:

«Вестник проблем биологии и медицины» Выпуск 3 (152), 2019 год, 218-222 страницы, код УДК 612.161:612.172:612.216

DOI: